Afgelopen conferenties

Sinds de moord op de Haïtiaanse president Jovenel Moïse bijna drie jaar geleden, is de onveiligheid en het geweld toegenomen. De inwoners van de hoofdstad Port-au-Prince proberen te overleven terwijl gewapende bendes, de politie en burgerwachten aanvaringen hebben op straat. Maar deze crisis begon al eerder. AZG is al sinds 1991 actief in Haïti, wat het cruciale belang van humanitaire en medische hulp onderstreept. Desondanks blijven de mediadekking en de aanwezigheid van humanitaire actoren ontoereikend, waardoor Haïti in de schaduw blijft.

De bevolking gevangen in het conflict

Haïtianen worstelen om te overleven nu de gezondheidsvoorzieningen in Haïti kampen met kritieke tekorten, waaronder een gebrek aan bedden, bloed, zuurstof en chirurgische capaciteit.  

Hulpverlening blijft mogelijk ondanks de uitdagingen

Onze teams werken hard om de activiteiten van onze twee traumaziekenhuizen en twee noodcentra in Port-au-Prince in stand te houden en verder te ontwikkelen. Ondanks de veiligheidsproblemen is het nog steeds mogelijk om medische en humanitaire hulp te bieden in Haïti. 

Sprekers

Opname van de conferentie

De tweede conferentie ging over de Democratische Republiek Congo (DRC) en vond plaats op 15 maart 2024. 

Al tientallen jaren wordt de schrijnende humanitaire situatie in het oosten van de DRC gekenmerkt door een gebrek aan evenwicht tussen de behoeften van de mensen en de internationale hulpverlening. 

Deze situatie is de afgelopen twee jaar nog verergerd door de zogenaamde "M23-crisis": de enorme explosie van ontheemde mensen en behoeften bleef onbeantwoord door een schrijnend gebrek aan steun en aandacht, ondanks late inspanningen van de VN, zoals de operationele opschaling van het VN-systeem in Oost-Congo. 

Artsen Zonder Grenzen wijst al jaren regelmatig op de tekortkomingen van de humanitaire gemeenschap bij het effectief reageren op noodsituaties, waaronder in Oost-Congo. Maar wat is er in dertig jaar echt veranderd? Wat is er nodig om eindelijk een doeltreffender, adequater en principiëler antwoord te krijgen op de dringende noden aan alle kanten om kritieke leemtes op te vullen? Hoe kunnen we er bovendien voor zorgen dat Ituri en Zuid-Kivu niet vergeten worden?

Sprekers

Aymar Nyenyezi Bisoka | Universiteit Bergen 

Aymar Nyenyezi Bisoka is jurist, politicoloog en professor aan de Universiteit van Bergen in België. Hij werkt in het gebied van de Grote Meren in Afrika aan toegang tot natuurlijke hulpbronnen, politieke ecologie, boeren en conflicten, en het Afro-kritische perspectief in de sociale wetenschappen. De afgelopen jaren heeft Bisoka lesgegeven aan verschillende universiteiten in Afrika en Europa. Hij werkt ook samen met ontwikkelingssamenwerkingsorganisaties in Afrika en Europa op het gebied van ontwikkeling, bestuur en veiligheid. Bisoka heeft ook verschillende internationale prijzen en beurzen ontvangen, onder andere van de African Studies Association (VS, 2019), CODESRIA (Dakar, 2018) en het SSRC African Peacebuilding Network (VS, 2017). Hij is onlangs voorgedragen voor drie gastbeurzen aan de Universiteit van Oxford (2019) en de Universiteit van Cambridge (2020 en 2022).

Onesphore Sematumba | International Crisis Group 

Onesphore Sematumba werkt sinds februari 2019 bij Crisis Group als analist voor de Democratische Republiek Congo (DRC) en Burundi.Voordat hij bij Crisis Group kwam, werkte Onesphore als Senior Researcher voor het Pole Institute, een intercultureel instituut gevestigd in de oostelijke Noord-Kivu provincie van DR Congo. Zijn onderzoek richtte zich op de politieke, economische en culturele dynamiek van het conflict in het land en in het Grote Merengebied gedurende de afgelopen twintig jaar.

Marie-Rose Bashwira | ISDR Bukavu

Marie-Rose Bashwira promoveerde aan de afdeling Humanitaire Hulp en Wederopbouw. Sindsdien is ze professor aan de Katholieke Universiteit van Bukavu (UCB) en aan het Institut Supérieur de Développement Rural (ISDR). Ze is coördinator van het Centre de recherche et d'expertise sur le genre et le développement (CREGED, https://creged.org) en onderzoeker bij CEGEMI/UCB (mijnbouwmanagementcentrum). Daarnaast is ze ook betrokken bij onderzoek naar waardeketens, vrede en veiligheid en het milieu.

Tristan Terryn | FOD Buitenlandse Zaken België

Ik ben Tristan Terryn, diplomaat bij de Belgische Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Ik ben de adjunct-Europese coördinator verantwoordelijk voor Afrikaanse zaken. Voordien was ik op de Belgische ambassade in de DRC verantwoordelijk voor Oost-Congo en de regionale dynamiek, tussen 2020 en 2023. Daarvoor was ik politiek adviseur op de Belgische ambassade in Duitsland, waar ik onder andere Afrikaanse aangelegenheden opvolgde vanuit Duits perspectief. Medio 2024 vertrek ik naar Bujumbura, waar ik politiek adviseur word op de Belgische ambassade in Burundi. Ik ben politicoloog van opleiding, met masterdiploma's in politieke wetenschappen aan de Universiteit Gent en economie aan de Sorbonne in Parijs.

Emmanuel Lampaert | Artsen Zonder Grenzen 

Emmanuel Lampaert werkt al bijna 20 jaar bij AzG. Met een medische en paramedische achtergrond, een master in volksgezondheid en een master in bedrijfskunde is hij de vertegenwoordiger van AZG in de DRC. In Afrika heeft hij verschillende functies bekleed binnen de organisatie, met name in de DRC als veldmedewerker toen hij in 2005 begon bij AZG in Isangi, vervolgens als medisch coördinator, projectmanager en missiehoofd. Van 2018 tot 2023 was hij hoofd operaties voor Centraal-Afrika.

Koen Vlassenroet | Universiteit Gent 

Koen Vlassenroot is professor Politieke Wetenschappen aan de Universiteit Gent, waar hij directeur is van de Conflictonderzoeksgroep die zich toelegt op het begrijpen van langdurige gewelddadige conflicten van lage intensiteit over natuurlijke rijkdommen, identiteit en openbaar gezag. Hij onderzoekt gewapende groepen en burgeroorlogen en heeft uitgebreid veldwerk verricht in Oost DR Congo, Oeganda, Rwanda en de Filippijnen. Zijn belangrijkste bijdrage op het gebied van vredes- en conflictonderzoek is het inzicht in de sociale inbedding van gewapende groepen op het platteland, de mobiliteit van strijders, openbaar gezag en niet-statelijke vormen van bestuur in conflictgebieden en de sociale transformaties als gevolg van langdurig geweld. Zijn huidige onderzoeksactiviteiten concentreren zich op de proliferatie en demobilisatie van gewapende groepen en op de positie van gewapende groepen in verkiezingsprocessen.

Jimmy Matumona Tana | Artsen Zonder Grenzen 

Voor de eerste conferentie van de reeks, verwelkomde Artsen Zonder Grenzen op 7 december 2023 Soedanese schrijfsters en onderzoeksters Reem Abbas en Sara Abbas voor een gesprek met de AZG-experten over Soedan.

Samen met onze interne experten bespraken zij voormalige en terugkerende gebeurtenissen in Soedan en over mogelijke humanitaire interventiestrategieën.  

Herbekijk de conferentie hier

15 oktober 2023 markeerde de zesde maand van de escalatie van het conflict in Soedan, een algemene crisis die wordt gekenmerkt door honderdduizenden gewonden en doden onder de burgerbevolking, extreem slechte toegang tot gezondheidszorg en de massale verplaatsing van miljoenen mensen. De leefomstandigheden in de kampen voor ontheemden zijn erbarmelijk wat ervoor zorgt dat epidemieën zoals cholera en mazelen zich makkelijk kunnen verspreiden, vooral tijdens het regenseizoen. Ook ondervoeding en geweld tegen vrouwen en meisjes baren zorgen. En toch worden de crisis en de gevolgen ervan grotendeels genegeerd door de internationale gemeenschap.  

Artsen Zonder Grenzen is actief in Soedan en buurlanden zoals Tsjaad, maar de hulp blijft grotendeels onvoldoende.

Samenstelling van het online discussiepanel

Reem Abbas, Soedanese schrijfster, onderzoekster en feministische activiste - Sara Abbas, politicologe en onderzoekster werkzaam op het vlak van ontwikkeling, vredesopbouw, gender en sociale bewegingen - Michiel Hofman: Senior humanitair specialist voor Artsen Zonder Grenzen - Marie Burton, medisch coördinator voor Artsen Zonder Grenzen - Shazeer Majeed, Referent Chirurgische Zorg van Artsen Zonder Grenzen.

Centrale thema's in het panel:

• Oorsprong van de huidige escalatie, militarisering van de publieke ruimte, impact op bevolking & Soedanese burgermaatschappij.
• Context & huidige dynamiek, feiten & cijfers, geen verwaarloosde crisis maar 'genormaliseerd'.
• De uitdaging voor een (i)ngo om vandaag medische humanitaire hulp te brengen in Soedan & gevolgen van het chirurgisch verbod.
• Welke (systemische) benaderingen om de huidige situatie met betrekking tot de moeilijkheden van (i)ngo's in het veld te ontwarren.

Hoe kunnen we ons het beste inzetten, deze belangrijke crisis vereist een duurzame en effectieve inzet? Synergie en coördinatie tussen lokale organisaties, maatschappelijke organisaties en i()ngo's, internationale donoren en de Verenigde Naties. 

Sprekers

• Reem Abbas is een Soedanese auteur, onderzoeker en feministisch activist. Ze maakt deel uit van de vrouwenbeweging in Soedan als voormalig lid van de Coordinating Committee of Sudanese Women's Civic and Political Groups (MANSAM). Op dit moment is ze niet-resident onderzoeker aan het Tahrir Institute for Middle East Politics. Ze is ook de auteur van "Undoing resistance: authoritarianism and attacks on the Arts in Sudan's 30 years of Islamist rule". (Defeating resistance: authoritarianism and attacks on the arts in Sudan's 30 years of Islamist rule).
• Sara Abbas is politicoloog en onderzoeker op de intersectie van ontwikkeling, vredesopbouw, gender en sociale bewegingen. Recentelijk werkte ze als senior coördinator van de Sudan Crisis Coordination Unit bij Shabaka Social Enterprise. Ze werkt sinds 2004 in en aan Soedan. Sara heeft een masterdiploma van de Universiteit van Cambridge.
• Marie Burton, Noodhulpcoördinator - Artsen Zonder Grenzen. Marie was aan boord van onze medische trein in Oekraïne, in de kraakpanden van Brussel en in tal van andere humanitaire hulpverlening. De voorbije maanden stuurde ze niet alleen de verplegingsactiviteiten van Artsen Zonder Grenzen aan vanuit Khartoem, maar draaide ze diensten als verplegend personeel in het Bashir Teaching Hospital in Khartoem. Met haar eigen ogen zag ze de gevolgen van de oorlog op de bevolking van Soedan.
• Michiel Hofman, Senior humanitair specialist, Artsen Zonder Grenzen. Michiel Hofman werkte van 1993 tot 1998 bij AZG als noodcoördinator en projecthoofd voor AZG in Liberia, DRC, Bosnië, Burundi, Sri Lanka, Brazilië  en Kosovo. Tussen de missies door keerde hij terug naar zijn voormalige carrière als freelance journalist. Tussen 1999 en 2001 was Michiel medeoprichter van Stichting Antares, een Nederlandse non-profitorganisatie die lokale NGO's ondersteunt bij het bieden van psychosociale ondersteuning aan personeel dat in stressvolle omgevingen werkt. Michiel keerde in 2001 terug naar AZG als hoofd van de missie voor de Kaukasus in Moskou en verhuisde in 2003 naar Nederland als directeur Operaties op het hoofdkantoor van AZG in Amsterdam. Tussen januari 2009 en januari 2011 was Michiel landenvertegenwoordiger voor AZG in Afghanistan, vanuit Kabul, waar hij toezicht hield op de terugkeer van de AzG-activiteiten na een afwezigheid van vijf jaar. Sinds 2011 werkt Michiel als senior humanitair specialist voor AZG vanuit Belfast. 
• Shazeer Majeed, Referent Chirurgische Zorg - Artsen Zonder Grenzen. Shazeer Majeed is Referent Chirurgische Zorg voor OCB (MSF Operational Centre Brussels)  met een specialisatie in oorlogschirurgie. Een decennium van samenwerking met Artsen zonder Grenzen in enkele van de meest uitdagende conflictgebieden wereldwijd. Met expertise in kritieke opdrachten in Jemen, Syrië, Soedan, Zuid-Soedan, Irak, Libanon en Jordanië.