Het gevecht tegen hepatitis C in Cambodja

Wat is hepatitis C? Hoe raken mensen besmet, en wat betekent het als iemand besmet is? Theresa werkt als arts bij de hepatitis C-kliniek van AZG in Phnom Penh. Ze blogt over de ziekte waar zij en haar team elke dag zo hard tegen vechten... 

Veel van onze patiënten weten al heel lang dat ze besmet zijn met chronische hepatitis C. Al die jaren gingen ze ervan uit dat er geen kans op genezing was en vroegen ze zich af wanneer ze door de ziekte zouden sterven. Daarom is het werk in onze kliniek zo fijn: we geven mensen vaak goed nieuws, we geven hen hoop. 

Hoewel de meeste patiënten veel weten over hun eigen besmetting, weten ze vaak heel weinig over hepatitis C zelf. Het is dus onze taak om hen te informeren wanneer ze zich hier aandienen voor screening en behandeling.

Dit is wat ik hen vertel

Hepatitis betekent ontsteking van de lever. Er zijn veel oorzaken van hepatitis, waaronder alcoholmisbruik en het gebruik van bepaalde geneesmiddelen. Wereldwijd worden veel ernstige gevallen van hepatitis door infecties veroorzaakt. Hepatitis A, B, C, D en E zijn stuk voor stuk het gevolg van een virale infectie. Toch verschillen ze van elkaar, en daarom vereisen de behandeling en de preventie telkens een andere benadering.

 

Hepatitis C wordt overgedragen via bloedcontact. Daarom lopen mensen die aan bloed worden blootgesteld – via risicovolle seksuele praktijken, onveilige medische procedures, werken in de gezondheidszorg of een bevalling – risico om besmet te raken. In Cambodja schatten we dat de meeste van onze patiënten besmet raakten tijdens de jarenlange maatschappelijke onrust, omdat het zorgsysteem was ingestort. 

Wie besmet raakt met hepatitis C, heeft vaak weinig symptomen. Sommige mensen voelen zich ziek, als door een virus, maar dat is uitzonderlijk. In sommige gevallen gaat de infectie zonder behandeling weer weg, maar meer dan de helft wordt chronisch. Het is belangrijk om dat te begrijpen, want hepatitis C veroorzaakt pas jaren na een infectie de meeste schade, en doet dat bijna ongemerkt.

Voor de meeste patiënten met chronische hepatitis C komt de diagnose tijdens een screening op basis van risicofactoren, of omdat ze bij een routineonderzoek abnormale leverenzymen in het bloed hebben. Tijdens een chronische infectie voelen mensen zich prima, ondanks het feit dat de hepatitis een ontsteking creëert die kan leiden tot fibrose (littekenvorming) op de lever. Bij sommigen is de fibrose mild, en zij krijgen waarschijnlijk niet te maken met de ergste complicaties van hepatitis C. Helaas is er ook een groep die ernstige fibrose ontwikkelt, en dat zijn de mensen die de meest gevreesde complicaties van hepatitis C krijgen: levercirrose en hepatocellulair carcinoom (leverkanker).

Cirrose betekent dat de lever bijna volledig is vervangen door littekenweefsel. De lever kan dus niet meer werken zoals het hoort en het bloed kan maar moeilijk door de aders in de lever. In dit stadium krijgen patiënten dan ook symptomen, zoals ascites (vochtophoping in de buikholte), bloedingen van abnormaal vergrote aders in het spijsverteringskanaal, maar ook verwarring of encefalopathie door ophoping van afvalstoffen die normaal door de lever zouden worden verwijderd. In de kliniek van AZG zien we veel patiënten met levercirrose, in de hoop dat we met een behandeling kunnen voorkomen dat hun symptomen verergeren en we hun levenskwaliteit kunnen verbeteren.

 

Helaas zien we ook veel patiënten met leverkanker. Dit soort kanker hangt sterk samen met chronische hepatitis, vooral hepatitis B en C. Jammer genoeg kunnen we patiënten met leverkanker niet helpen met DAA’s (direct werkende antivirale middelen). Als we in de kliniek slecht nieuws moeten brengen, is dat meestal aan kankerpatiënten, die in Cambodja weinig behandelingsopties hebben.