Zuid-Oost-Afrika na de cycloon Idai: de eerste respons van onze teams

Op 14 maart werden grote delen van Zuid-Oost-Afrika getroffen door de tropische cycloon Idai. De cycloon trof de landen Mozambique, Malawi en Zimbabwe.

Onze noodhulpteams zijn ter plaatse:

• in totaal zijn 15 medewerkers in Beira
• sinds 21 maart behandelen we patiënten via mobiele klinieken.
• we ondersteunen de spoedafdeling van het ziekenhuis in Beira
• we herstellen 2 getroffen gezondheidscentra: daar voorzien we basiszorg en voeren we chirurgische ingrepen uit.

Mozambique het zwaarst getroffen

Vooral in de Mozambikaanse kuststad Beira – een stad met meer dan 500.000 inwoners – is de schade enorm. Winden tot 200 km per uur en hevige regenval hebben extreme verwoestingen aangericht.

Hele regio bijna volledig verwoest

90% van het gebied rond de stad Beira – tussen de steden Beira, Dondo en Chimoio – is verwoest:

• de hoofdwegen die naar Beira leiden zijn afgesloten, gebouwen zijn onder water komen te staan en zwaar beschadigd.
• stroomvoorzieningen en communicatielijnen in Beira en de omliggende gebieden zijn volledig vernietigd. Hierdoor is het moeilijk om de omvang van de ramp in te schatten.
• het ziekenhuis van Beira heeft ernstige schade geleden in verschillende afdelingen, waaronder het operatiekwartier.
• Alle 17 gezondheidscentra hebben hun dak verloren, met extra schade tot gevolg.
•  onze medische activiteiten van Artsen Zonder Grenzen in het ziekenhuis van Beira, de gezondheidscentra en in de gemeenschap zijn die Artsen Zonder Grenzen voor de passage van de cycloon beheerde, zijn stopgezet.

wat zien we ter plaatse?

Onze belangrijkste zorg is het verzekeren van de continuïteit van de zorg en doorverwijzingen naar de gezondheidscentra.

Noodcoördinator Gert Verdonck meet in Beira de schade op en brengt de medische noden van de bevolking in kaart:

"Het eerste wat je ziet wanneer je toekomt is de vernieling - en veel water. We krijgen te horen dat de situatie buiten de stad misschien nog erger is. In de korte tijd dat we hier zijn, hebben we ons echter geconcentreerd om de situatie en behoeften in de stad Beira in kaart te brengen, aangezien er zo'n 500.000 inwoners zijn en de meeste huizen beschadigd of verwoest zijn.

De watertoevoer is buiten gebruik. Veel mensen kunnen dus maar moeilijk aan drinkbaar water geraken. Vooral in de dichtstbevolkte en armste wijken. In dit stadium is het moeilijk om een duidelijk beeld te hebben van de medische behoeften. Het is gewoonweg ook moeilijk om de gezondheidscentra te bereiken, omdat de wegen zijn verwoest of omdat de gezondheidscentra zelf zijn verwoest. Ik denk dat dat op dit moment onze grootste uitdaging is. Ook voor het ministerie van Volksgezondheid is dat een uitdaging. Zij proberen het zorgsysteem zo snel mogelijk te herstellen.

Ziektes die door water worden overgedragen, is zeker een punt van zorg. Mensen gebruiken grondwater zonder chloor. Dat water is naar alle waarschijnlijkheid niet veilig en niet drinkbaar. Wie meer geld heeft, kan nog steeds flessen water kopen, maar niet iedereen kan zich dat veroorloven. Ook longziektes zijn een zorg. Het regent nog steeds binnen in de huizen, dus longontsteking wordt een probleem. En veel mensen zijn verzameld in scholen of kerken, waar ademhalingsziektes zich gemakkelijk kunnen verspreiden.

Daarbovenop komt de vraag hoe we mensen die ziek worden kunnen behandelen - met zoveel beschadigde of vernielde gezondheidscentra. Nogmaals, het is nog te vroeg is om een duidelijk beeld te schetsen van de exacte gezondheidsbehoeften. We zullen beginnen te reageren op de belangrijkste behoeften die we vaststellen. Tegelijkertijd moeten we dag na dag een beter begrip van de situatie ontwikkelen. Zo begrijpen we hoe en waar onze hulp de grootste impact heeft en kunnen we onze respons op basis daarvan uitbreiden.”

Overstromingen in Malawi

In buurland Malawi heeft de cycloon Idai de extreem zware regens in de districten Chikwawa en Nsanje nog verergerd, met zware overstromingen tot gevolg.

Volgens de laatste officiële cijfers hebben de overstromingen intussen:

• 56 doden,
• 577 gewonden,
• 3 vermisten geëist.

Rivieren zijn uit hun oevers getreden, waardoor veel huizen volledig onder water staan en ongeveer 11.000 gezinnen in Nsanje zijn ontheemd.

De eerste respons van onze teams ter plaatste

Artsen Zonder Grenzen is gestart met een noodrespons, met een focus op het zwaarst getroffen gebied Makhanga.

Onze teams ondersteunen ook het gezondheidscentrum van Makhanga met bevoorrading, schoonmaak, personeel, doorverwijzingen, mobiele klinieken en gezondheidsbevorderende activiteiten in de evacuatiecentra.

Water- en sanitatie-activiteiten en de distributie van non-food-pakketten worden opgestart voor de getroffen gezinnen.

Ook Zimbabwe werd getroffen door cycloon Idai

In Chimanimani, een klein district van ongeveer 30.000 mensen in provincie Manicaland, passeerde de  cycloon op 15 maart.

• Verschillende wegen die naar Chimanimani leiden zijn afgesloten; de enige toegang tot het gebied is per helikopter.
• Een team heeft geprobeerd toegang te krijgen tot Chimanimani met voorraden en medische materialen, maar is niet in staat om het district te bereiken door de verwoeste bruggen en verleent nu diensten in een gezondheidscentrum op ongeveer 20 kilometer van Chimanimani.