De COVID-kit: het Braziliaanse “wondermiddel” is levensgevaarlijk

Dinsdag 27 april 2021

Zoals we hier al schreven, wordt Brazilië momenteel compleet overspoeld door COVID-19. Een van de voornaamste redenen hiervoor is dat preventieve maatregelen zoals maskers dragen, afstand bewaren of niet-essentiële verplaatsingen helemaal niet worden toegepast. Maar ook wetenschappelijk bewezen behandelingen of preventie moeten plaats ruimen voor populaire ‘wondermiddeltjes’.

"De realiteit is dat we ons pas dingen realiseren als we hier zijn, als we dingen zien en zien wat er gebeurt. Ik heb mensen gezien die werden opgenomen en binnen 3 dagen het nieuws kregen dat ze het niet overleefden. Je bent bij je geliefde en je denkt: "Wow, wat gaat er gebeuren?". Dan kun je dat niet op hem afwentelen, je moet altijd sterk zijn. Het is ingewikkeld. Het is moeilijk." — Gisele bracht haar vader binnen. "Pas toen ik hier binnenstapte, drong de realiteit bij me binnen. Ik heb hier mensen gezien die werden binnengedragen en drie dagen later al overleden." In Brazilië heerst heel veel desinformatie over preventie, behandeling en de gevolgen van COVID-19. © Diego Baravelli, april 2021

Wijdverspreide cocktail van geneesmiddelen

In het noorden van Brazilië is de "COVID-kit" koning. Dat is een cocktail van geneesmiddelen die al sinds het begin van de pandemie door de Braziliaanse autoriteiten als wondermiddel aangeprezen. In de cocktail? Hydroxychloroquine (een anti-malariamedicijn), ivermectine (een antiparasitair middel) en enkele antibiotica. Klinische studies hebben aangetoond dat zij helemaal niet doeltreffend zijn voor de preventie of de behandeling van COVID-19. En toch worden zij aanbevolen door de regering én zelfs voorgeschreven aan de mensen.

Vals gevoel van bescherming

Wie de cocktail inneemt, denkt dus te goedertrouw beschermd te zijn tegen het virus. Dat kan leiden tot risicogedrag zoals het negeren van sociale afstand. Wie uiteindelijk logischerwijs toch besmet wordt, komt vaak al in kritieke toestand het ziekenhuis binnen.

Overgrote merendeel van patiënten namen al de covid-kit

Onze teams werken onder andere in ziekenhuizen en centra in de deelstaat Rondonia, tegen Bolivia. Daar zien we dat de overgrote meerderheid van de patiënten die we binnenkrijgen de COVID-kit hadden ingenomen. Veel patiënten die we spreken lijken heel slecht geïnformeerd over COVID-19. Velen denken dat de cocktail hen beschermd of de ziekte ‘afremt’ eens je besmet bent. “Ik ben nog niet gevaccineerd, maar ik neem de kit”, krijgen onze teams steeds weer te horen.

e spoedeisende hulp (UPA's) in Porto Velho, de hoofdstad van de deelstaat Rondônia, voert snelle antigeentests uit in 6 basisgezondheidszorgeenheden en doet follow-ups thuis voor COVID-19-patiënten met een hoog risico. Door de oververzadiging van de gezondheidszorg als gevolg van COVID-19 moeten de UPA's, die gewoonlijk alleen patiënten stabiliseren voordat zij naar instellingen van een hoger niveau worden overgebracht, meer complexe patiënten opnemen dan waarvoor zij ontworpen zijn. — In Porto Velho, de hoofdstad van de deelstaat Rondônia, ondersteunen we de afdeling spoed. We voeren er ook snelle antigeentests uit in 6 en bieden follow-ups thuis aan COVID-19-patiënten met een hoog risico. © Diego Baravelli, april 2021

Overdosissen en toedienen aan kleine kinderen

Je kan de COVID-kit in elke apotheek vrij verkrijgen, ook zonder voorschrift. Doordat er geen duidelijke medische richtlijnen zijn, gaan sommige mensen zelfs gevaarlijk hoge dosissen innemen. Of gaan ouders de cocktail toedienen aan hun kleine kinderen – die dan ook soms op de spoedafdelingen eindigen.

Beseffen dat wondermiddel niet werkt wanneer het te laat is

Verpleegkundige Jamila Costa werkt in Porto Velho, Rondonia: “We hadden een hele familie opgenomen die besmet was nadat ze de cocktail hadden ingenomen. Vooral de vader was er slecht aan toe, hij had hartkwalen. Ik herinner me nog dat hij sakkerde dat de cocktail niet had gewerkt. Dat het nutteloos was geweest. Enkele dagen later moesten we hem intuberen. Tevergeefs, want hij overleed niet veel later. Het is echt triest, maar het lijkt erop dat pas wanneer een patiënt wordt geïntubeerd of overlijdt, de familieleden zich realiseren dat dit zogenaamde wondermiddel helemaal niet efficiënt is.”

Brazilië