Anesthesiologe Amélie Delaporte is 31 en komt net terug van haar derde missie met Artsen Zonder Grenzen (AZG). We stelden haar 8 vragen over haar ervaringen.
Waarom koos je voor anesthesiologie als specialisatie?
Ik wilde me aanvankelijk specialiseren in chirurgie, maar na een stage in intensieve pediatrische verzorging ben ik van gedacht veranderd. Ik zag in dat de werking van het lichaam me sterk boeide, net als hoe alles met elkaar in verbinding staat: van het hart en de longen tot de nieren en de hersenen. Ook het feit dat je patiënten in slaap kunt brengen en vervolgens kunt wekken, heeft voor mij iets magisch. Elke patiënt, van koning tot arme stakker, is gelijk wanneer hij volledig op je vertrouwt.
Waarin verschilt je ervaring bij AZG met je voorgaande werkervaring?
Ik ben gespecialiseerd in anesthesie en reanimatie. In België werkte ik als anesthesiologe in Brusselse ziekenhuizen: het Erasmusziekenhuis, het UMC Sint-Pieter en het UVC Brugmann/UKZ Koningin Fabiola. Tot nog toe heb ik er drie missies voor AZG op zitten: in Burundi, in Afghanistan en vervolgens opnieuw in Burundi. Ik bleef vier weken in het traumacentrum in het Burundese Bujumbura, waarna ik 2,5 maanden aan de slag ging in een materniteitsafdeling in het Afghaanse Khost. In Bujumbura kregen we vooral te maken met slachtoffers van ernstige auto- en motorongelukken, naast patiënten (vooral kinderen) met brandwonden, maar ook slachtoffers van foltering, vuurgevechten of granaatinslagen. In de materniteitsafdeling van Khost (met meer dan 80 tot 100 bevallingen per dag!) moest ik vooral gecompliceerde bevallingen het hoofd bieden, net als zwangerschapsstuipen en -vergiftiging, orgaanfalen en ernstige aandoeningen.
Mijn functie bij AZG was technisch adviseur voor het plaatselijk anesthesie-team bestaande uit één anesthesist en twee anesthesistverpleegkundigen. Toch zag ik mezelf niet echt als hun overste. Natuurlijk moest ik beslissingen nemen, maar mijn lokale medewerkers waren heel bekwaam. Ik wilde hen vooral voldoende zelfstandig laten werken, en hen bijstaan indien nodig of op weg helpen naar een eigen oplossing. Opleidingen geven was ook een aanzienlijk deel van mijn taak.
Waarom wilde je voor AZG werken?
Het was een kinderdroom van me! Ik heb er wel erg goed over nagedacht. Na 11 jaar studeren was ik op een punt in mijn leven aanbeland waarop ik me met mijn vriend wilde settelen. Ik besefte echter dat, als ik toen niet met AZG zou vertrekken, ik mijn droom nooit nog zou waarmaken. Ik heb het er met mijn familie en vriend over gehad, en zij waren het eens dat ik een aantal kortere missies van een zestal weken zou meedoen als anesthesiologe. Het voelt enigszins aan alsof ik even op de pauzeknop druk, maar dan om een goede reden, en met het oog op de meest verrijkende ervaring.
Heb je getwijfeld of was je ergens bang voor?
Natuurlijk wel, maar ik heb met heel wat collega-anesthesiologen met ervaring bij AZG kunnen praten. Ik vond dus dat ik voldoende voorbereid was. Mijn grootste angst was dat ik het niet zou aankunnen en niet de juiste oplossingen zou vinden.
Wat heb je geleerd?
Heel erg veel, zowel op persoonlijk als op professioneel vlak. Eerst en vooral schonk het contact met de patiënten me bijzonder veel voldoening. Ik zag in hoeveel ik voor een patiënt kan betekenen met minder middelen. In België hebben we machines die alles op de voet volgen en grijpen we al snel terug naar talloze katheters om de patiënt in leven te houden. Zo zouden we in Europa patiënten met een ernstige bloeding in een coma brengen en hun hartslag en bloeddruk meten via een katheter in een slagader. Met een andere katheter zouden we geneesmiddelen toedienen en nog andere lichaamsfuncties opvolgen. Op het terrein is dat niet mogelijk, en toch slagen we erin buitengewone successen te boeken. Die ervaring deed me inzien dat we heel wat kunnen verwezenlijken met minder middelen. We moesten op zoek gaan naar een creatieve benadering, moesten de zaken anders bekijken en de patiënt nauwgezet opvolgen. Met andere woorden: een terugkeer naar de essentie van anesthesie.
Hoe was het om in een multiculturele omgeving te werken?
In Afghanistan droeg ik altijd een hoofddoek, maar daar stoorde ik me helemaal niet aan. De twee anesthesieassistenten en de anesthesioloog waar ik mee samenwerkte (allemaal mannen), waren fantastisch. Ik dacht dat het moeilijk zou zijn om als vrouw een team van mannen te leiden, maar ze waren erg ruimdenkend en gedreven. In gesprekken met de patiënten hielpen ze zelfs vertalen wanneer de tolken er niet waren en wanneer gebarentaal niet volstond. Verder legden ze heel geduldig de lokale gebruiken uit. Zo leerden ze me dat een schouderklopje in Afghanistan echt ‘not done’ is. Achteraf gezien, schonk het contact met de plaatselijke medewerkers me echt heel veel voldoening.
Is er een patiënt die je is bijgebleven?
Ik zal Estelle nooit vergeten. Het zevenjarige meisje werd binnengebracht in ons ziekenhuis in Burundi. Ze was aangereden door een auto en had een ernstige hoofdwonde. We beschikten in het ziekenhuis niet over de middelen om een hersenoperatie uit te voeren, maar haar toestand was te slecht om haar naar een andere locatie over te brengen. Dus namen we haar op. Ze lag 7 dagen lang in coma op de afdeling intensieve zorgen en vertoonde tekenen van hersenschade. Toch probeerden we haar zo goed mogelijk te verzorgen. Ik vreesde voor een hersenbloeding of -oedeem, maar na 8 dagen werd ze als bij wonder wakker en zagen we verbetering. Ze kon niet eten, rechtop zitten of wandelen, maar beetje bij beetje boekte ze vooruitgang en genas ze. Ik had de moeder al voorbereid op het ergste, maar zij was de hoop nooit verloren. Het was zo'n mooi moment om hen samen het ziekenhuis te zien verlaten.
What does it take to work for MSF ?
You need to be confident in your capabilities. You also need to be optimistic and dynamic, able to accept to work with less technology and not be scared. My most difficult moments in the field were the uncertainty when a patient was not doing well and the autonomy you need to take important decisions. But I absolutely recommend it to anyone ! I learned so much about myself. I am able to put things in perspective as I realize how lucky we are here in Europe. I also feel I have grown so much professionally : I am more calm and I can manage difficult situations better.
Back to the profile Anesthesiologist