Dandora Youth Friendly Center: een safe space voor jongeren uit achterstandswijken van Nairobi

Verborgen in de straten van Eastlands in Nairobi bevindt zich het Dandora 2 Public Health Center. Achter een kleine groene poort ligt het Youth Friendly Center, een samenwerkingsproject tussen het Nairobi County Department of Health en Artsen zonder Grenzen (AZG). AZG levert personeel, expertise en medische benodigdheden, en werkt samen met het openbare gezondheidscentrum voor verwijzingen en sensibilisering over jeugdvriendelijke dienstverlening.

Safe space voor jongeren met recreatie en medische en psychosociale diensten

Het centrum werd opgericht in 2021 en dient als een safe space voor jongeren tussen 10 en 24 jaar en biedt meer dan alleen medische zorg. Deze kwetsbare groep heeft te maken met geweld in de stad, drugsmisbruik en sociaaleconomische problemen zoals werkloosheid en armoede. "Safe spaces maken het mogelijk om jezelf vrij te uiten zonder angst voor tegenspraak, intimidatie, dwang of wat dan ook," legt Daniel Katavi uit, een van de jongeren die gebruik maakt van de diensten van het centrum.

Het centrum is zeven dagen per week open, waarbij zondagen gereserveerd zijn voor gerichte activiteiten voor specifieke kwetsbare groepen. Naast recreatiefaciliteiten zijn er zowel medische als psychosociale diensten. De medische kant bestaat uit twee medische spreekkamers en een psychologenkamer, met diensten van verpleegkundigen, een psycholoog, een maatschappelijk werker en gezondheidsvoorlichters.

Alleen al in 2023 heeft het team van het jeugdcentrum 5.316 medische consulten gegeven, waaronder consulten over geestelijke gezondheid, en hebben 21.661 jongeren gebruik gemaakt van de sociale en recreatieve diensten. De gezondheidszorg richt zich op seksuele en reproductieve gezondheid (SRH), waaronder:

• Gezinsplanning,
• hiv-preventie
• counseling en testen met doorverwijzing naar zorg, 
• prenatale zorg, 
• zorg na abortus, 
• behandeling van seksueel overdraagbare aandoeningen, 
• zorg voor overlevenden van seksueel en gendergerelateerd geweld
• geestelijke gezondheid - psychosociale counseling en doorverwijzing.
  
  Naast medische zorg biedt het jeugdcentrum een breed scala aan sociale ondersteunende diensten, zoals gezondheidsvoorlichting, levensvaardigheden en mentorschapstraining, loopbaanontwikkelingstraining, computerlessen, bibliotheekdiensten, biljart, bordspellen en contacten met andere organisaties.

Jongeren en ouders denken mee na over de dienstlevering

Een belangrijke pijler van het centrum is de participatieve aanpak bij het ontwerpen en leveren van de diensten, waarbij de jeugd een belangrijke rol speelt in het adviseren van het management door middel van voortdurende dialoog en feedback. "Als we onze eigen oplossingen aandragen, kan dat niet duurzaam zijn. Jongeren zijn creatief en in staat om oplossingen te vinden voor hun problemen. We zorgen ervoor dat ze actief betrokken zijn bij de planning en uitvoering van de activiteiten." zegt Claire Lungahi, een gezondheidsvoorlichter in het centrum die toezicht houdt op deze activiteiten.

Ouders worden ook betrokken bij het brengen van hun kinderen naar het centrum. "Ik vertrouw de informatie hier. Ik weet dat mijn twaalfjarige zoon gezondheidsvoorlichting krijgt als hij naar de kliniek komt. Hij komt om te studeren en maakt gebruik van de bibliotheek", vertelt Purity Toyo, een ouder van een jongere.

"Ik vind dat jongeren de waarheid moeten leren over seksuele en reproductieve gezondheid en gendergerelateerd geweld, omdat we weten dat ze vatbaar zijn voor misbruik en geweld. Ik denk dat hij soms opener is om met de gezondheidswerkers in de kliniek te praten over wat hij meemaakt dan met mij."

Purity werd op haar 15e moeder en erkent het belang van uitgebreide voorlichting over seksuele reproductieve gezondheid voor jongeren. "Ik wil dat het beter gaat met mijn zoon. Ik heb meer jongeren kennis laten maken met het jeugdcentrum omdat het een positieve invloed op ze heeft, vooral tijdens schoolvakanties, om ze betrokken te houden. Ze hebben ook de mogelijkheid om gezondheidsdiensten te vinden terwijl ze in de kliniek zijn." bevestigt ze.

Aangepaste dienstverlening: sleutelelement om kwetsbare gezondheidsgroepen te bereiken

Voor jonge sleutelgroepen en kwetsbare groepen zoals huishoudelijk personeel zijn de zondagse sessies in het centrum afgestemd op hun specifieke gezondheidsbehoeften. "Als huishoudelijk personeel werken we van maandag tot en met zaterdag en het is lastig om doordeweeks toestemming te krijgen. Met een vaste dag op zondag hebben we snel toegang tot de diensten als we naar het ziekenhuis komen," zegt Sylvia Wambui, een huishoudelijke hulp.

AZG werkt samen met andere organisaties zoals de Initiators of Common Awareness (ICA), een jeugdgroep in Dandora, die probeert om jongeren beter te informeren over geestelijke gezondheidszorg en hen in contact te brengen met diensten. "Jongeren in Dandora hebben te maken met veel uitdagingen, zoals werkloosheid, slechte hygiënische omstandigheden en andere sociale uitdagingen. Wij willen ervoor zorgen dat we manieren vinden om deze problemen op te lossen en onze leeftijdsgenoten in contact te brengen met een psycholoog," zegt Matthew Ogoti, voorzitter van ICA.

Ondanks de bescheiden omvang is het centrum achter de groene poort een vertrouwde plek geworden voor de jongeren. Het voorziet in hun unieke behoeften en heeft een grote invloed op hun leven door de barrières voor toegang tot gezondheidszorg te verkleinen.