Noodsituatie in Omovallei, Ethiopië: AZG reageert op Kala Azar ‘zwarte koorts’
Sinds eind 2022 verlenen AZG-teams noodhulp in de regio Zuidelijke Naties, Nationaliteiten en Volkeren (SNNPR) in Ethiopië, na de uitbraak van viscerale leishmaniasis ook wel ‘Kala Azar’ genoemd (hindi voor zwarte koorts). Deze verwaarloosde tropische ziekte is in 95% van de gevallen dodelijk als ze niet wordt behandeld.
“Patiënten met Kala Azar hebben een enorm gezwollen milt en lever met koorts, tekenen van ondervoeding en soms zelfs bloedingen indien hun beenmerg is aangetast", zegt AZG-arts Hewot Melak. Gezien de gevaarlijke aard van deze ziekte moeten deze mensen snel worden behandeld.
Na een waarschuwing eind 2022 zijn de AZG-teams naar de lagere Omovallei gereisd, waar de Mursi-stam woont. Dit is een inheemse stam van ongeveer 7000 mensen en is de belangrijkste bevolkingsgroep die door de ziekte is getroffen. Het team zag een groot aantal gevallen van Kala Azar en ernstige acute ondervoeding bij zowel volwassenen als kinderen. Een patiënt vertelde de AZG-medewerkers dat hij al zeven familieleden, waaronder vijf kinderen, aan de ziekte had verloren.
Mobiele klinieken van AZG begonnen vervolgens de verschillende dorpen te bezoeken om te screenen op Kala Azar. Veel mensen zagen voor het eerst een arts of verpleegkundige en de meesten waren nog nooit gevaccineerd. In minder dan twee maanden tijd zijn 79 patiënten behandeld.
Wanneer een patiënt met de ziekte wordt gediagnosticeerd, wordt hij of zij doorverwezen naar het ziekenhuis in Jinka, ongeveer 50 kilometer verderop. Binnen enkele weken werd de capaciteit van het ziekenhuis om Kala Azar te behandelen overschreden. Samen met medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid hebben AZG-teams tenten opgezet om extra behandelingsruimte te bieden.
Kala Azar is niet alleen een van de meest verwaarloosde tropische ziekten, maar ook een van de dodelijkste. De ziekte is bijna altijd dodelijk als ze niet wordt behandeld en is endemisch* geworden in vele delen van Ethiopië.
* We spreken van een endemie wanneer de besmettingen van een infectieziekte relatief constant zijn en dus niet meer exponentieel stijgen. De ziekte sluimert.
Naast Kala Azar zijn ondervoeding en andere infecties ook een probleem
Door de ernstige droogte die grote delen van Ethiopië al enkele jaren teistert, zijjn er naast Kala Azar nog andere levensbedreigende risico’s voor de vele inheemse groepen die vechten om te overleven in de zuidelijke Omovallei. "Mensen die nog leven zullen sterven van de honger," waarschuwde Samakaoulu Kumuhuli Data tijdens een bezoek aan een mobiele kliniek. "Er is niets te eten, alleen wilde bladeren. Dit baart ons zorgen."
Daarnaast zijn mogelijke uitbraken van mazelen en cholera bij een bevolking die routinevaccinaties heeft gemist ook zeer zorgwekkend.
AZG-teams hebben de actieve opsporing en de eerstelijnsgezondheidszorg via mobiele klinieken uitgebreid naar verschillende delen van de zuidelijke Omovallei en blijven de capaciteit voor de diagnose en behandeling van Kala Azar in het ziekenhuis van Jinka vergroten.
Artsen Zonder Grenzen is al 37 jaar werkzaam in Ethiopië en verleent in samenwerking met de Ethiopische autoriteiten medische hulp aan mensen die zijn getroffen door conflicten, epidemieën, rampen of met beperkte toegang tot gezondheidszorg.
Op 24 juni 2021 werden onze collega's María Hernández Matas, Tedros Gebremariam Gebremichael en Yohannes Halefom Reda brutaal en opzettelijk vermoord in de regio Tigray in het noorden van Ethiopië, ondanks het feit dat zij duidelijk waren geïdentificeerd als humanitaire hulpverleners. Na een uitgebreide gesprekken met de Ethiopische autoriteiten hebben we nog steeds geen geloofwaardige antwoorden over wat er die dag is gebeurd. AZG zal met alle mogelijke middelen en kanalen blijven streven naar het afleggen van verantwoording voor dit incident, in de hoop dat dit ook zal bijdragen tot het verbeteren van de veiligheid van hulpverleners in Ethiopië.