Nee tegen patenten voor farma: maak coronavaccins toegankelijk voor iedereen

Als we het coronavirus willen stoppen, moet het wereldwijd bestreden worden. En dat betekent dat iedereen een coronavaccin moet kunnen krijgen. Ongeacht waar je woont, of hoeveel geld je verdient. Je zou denken dat dat vanzelfsprekend is. Maar dat is het niet.

COVID-19-vaccins: donderdag gesprekken met Wereldhandelsorganisatie (WTO)

We staan op een mogelijk kantelpunt. Donderdag vinden opnieuw gesprekken plaats over coronavaccinatie, tussen verschillende overheden in de Wereldhandelsorganisatie. Inzet van die gesprekken? Brede, betaalbare toegang tot COVID-19-vaccins, -geneesmiddelen en medisch materiaal; overal ter wereld en ook voor lage-inkomenslanden.

Overheden, schort de patenten voor farma tijdelijk op

Zuid-Afrika en India hebben een paar maand geleden een voorstel ingediend bij het WTO om het toekennen van patenten op coronavaccins (en -geneesmiddelen) aan farmabedrijven tijdelijk op te schorten. Enkel wanneer die bedrijven een patent (tijdelijk, zolang de pandemie nog woedt) wordt ontzegd, kunnen zij de prijszetting en dus de toegang tot de vaccins niet eenzijdig vastleggen. En kunnen andere bedrijven helpen met de productie van vaccins zodat er sneller en meer vaccins beschikbaar worden. Enkel zo krijgen álle mensen wereldwijd de kans zich ook te laten vaccineren, en niet enkel de happy few.

Betaald met belastinggeld, winst voor farma

Elke belastingbetaler heeft enorm veel geld in de ontwikkeling van de coronavaccins gestopt. Hiermee zijn de kosten van onderzoek & ontwikkeling betaald, maar door patenten te nemen (op publiek onderzoek!) is de winst wel voor de grote farmaceutische bedrijven. Zij houden zo de volledige controle over wie het vaccin ontvangt, wanneer, tegen welke prijs en hoeveel dosissen.

Rijke landen blokkeren initiatief

Maar het initiatief van Zuid-Afrika en India wordt voorlopig geblokkeerd. Rijke Westerse landen – onder andere de EU, UK, USA, Zwitserland en Japan – onderhouden nog steeds liever hun relatie met farma, dan de strijd tegen de pandemie wereldwijd open te trekken. Sterker gesteld: deze landen verkiezen farmawinst boven mensenlevens.

Landen als België moeten voortouw nemen

Net wanneer de pandemie opnieuw een hoogtepunt lijkt te bereiken, is het moment gekomen om in actie te schieten. Landen als België moeten een duidelijk standpunt innemen en het voortouw nemen tijdens de gesprekken met het WTO. De Belgische overheid kan donderdag een sterk signaal geven aan andere (Europese) landen in de Wereldhandelsorganisatie: zet de coronapatenten on hold, maak coronavaccins toegankelijk voor iedereen, help zo deze wereldwijde pandemie een wereldwijde halt toe.