Geweld tegen vrouwen: AZG behandelt bijna 20.000 overlevenden van seksueel geweld op 5 jaar tijd in de Centraal-Afrikaanse Republiek
Ter gelegenheid van de Internationale Dag Voor De Uitbanning Van Geweld Tegen Vrouwen op 25 november, vraagt Artsen Zonder Grenzen aandacht voor het seksuele geweld in de Centraal-Afrikaanse Republiek, een land waar maar weinig over gesproken wordt. Toch behandelde AZG er van 2018 tot 2022 meer dan 19.500 overlevenden van seksueel geweld en 95% ervan waren vrouwen. Op vijf jaar verdrievoudigde het aantal patiënten, terwijl andere organisaties een verdubbeling zagen.
Ruim 34.400 mensen die seksueel geweld hebben meegemaakt, zijn gedurende deze vijf jaar in de CAR verzorgd, Meer dan de helft (57 procent) werd door Artsen Zonder Grenzen opgevangen.
“In de CAR is seksueel geweld een groot volksgezondheidsprobleem, maar nog steeds een taboe. Het kan niet uitsluitend worden aangepakt als een probleem dat verband houdt met een gewapend conflict”, zegt Khaled Fekih, verantwoordelijk voor de activiteiten van Artsen Zonder Grenzen in de CAR. “Ondanks enkele positieve ontwikkelingen in de afgelopen vijf jaar, melden veel overlevenden van seksueel geweld (waarvan 95 procent vrouw is) hun gevallen niet en zoeken ze geen behandeling. We weten dat het aantal geziene patiënten nog maar het topje van de ijsberg is. Er zijn meer concrete acties nodig van zowel de CAR-regering als andere nationale en internationale humanitaire organisaties om deze situatie te veranderen”.
In het rapport ‘Invisible Wounds’ analyseert Artsen Zonder Grenzen kwantitatieve gegevens van een tiental projecten en noodinterventies die zij ondersteunt of uitvoert in de CAR. Hoewel een toenemend aantal overlevenden van seksueel geweld de afgelopen vijf jaar toegang heeft gehad tot hulp, blijven er nog steeds veel lacunes bestaan – van uitgebreide tot basis medische zorg; van geavanceerde psychiatrische zorg voor gecompliceerde gevallen tot initiële psychosociale ondersteuning. Overlevenden hebben ook geen toegang tot bescherming en sociaal-economische en juridische ondersteuning.
“Patiënten ervaren heel wat hindernissen om tijdig zorg te zoeken, waaronder angst, gebrek aan transportmiddelen en ineffectieve zorgtrajecten…”, zegt Liliana Palacios, gezondheidsadviseur van Artsen Zonder Grenzen. “Op sommige locaties ontving Artsen Zonder Grenzen patiënten die 130 kilometer hadden afgelegd, wat zeer lange reisuren of zelfs dagen kan betekenen vanwege de slechte staat van het wegennet in de CAR. Soms zochten patiënten pas hulp jaren nadat ze de agressie hadden ondergaan.”
Seksueel geweld in de CAR gaat veel verder dan het conflict. Uit de vijf jaar durende analyse van Artsen Zonder Grenzen bleek dat een minderheid van de aanvallers gewapend was (ongeveer 20 procent) en dat de overgrote meerderheid van hen goed bekend was bij de overlevende (ongeveer 70 procent). Helaas worden maar heel weinig daders veroordeeld vanwege flagrante straffeloosheid, terwijl overlevenden te maken krijgen met acute stigmatisering en andere belangrijke obstakels om een normaal leven in hun gemeenschap voort te zetten. Om hen te helpen re-integreren in de samenleving en niet gestraft te worden als ze hulp zoeken, hebben overlevenden van seksueel geweld toegang nodig tot juridische ondersteuning en sociaal-economische hulp.
Er is een veel sterkere collectieve en holistische aanpak nodig om meer, sneller en beter te doen. Het moet een benadering zijn waarin de overlevende centraal staat, gebaseerd op vertrouwelijkheid, empathie en respect”, zegt Fekih.
