Brussel: dringend meer opvang nodig voor kwetsbare mensen tijdens de tweede golf van COVID-19

Hoewel we officieel de tweede COVID-19-golf zijn ingegaan en de winter voor onze deur staat, blijft de opvangcapaciteit voor kwetsbare mensen in het Brussels Gewest verzadigd en staat een uitbreiding van de capaciteit niet op de agenda. Integendeel, het aantal opvangplaatsen neemt af. Voor honderden kwetsbare mensen, waaronder ook migranten zonder vaste verblijfplaats, is geen plaats in een opvangcentrum. Onder hen zijn vermoedelijke of bevestigde gevallen COVID-19-patiënten. We trekken samen met Dokters van de Wereld, CIRé, het Burgerplatform BxlRefugees en SOS Jeunes aan de alarmbel.

Minder opvang beschikbaar

Het aantal verblijfplaatsen in 'klassieke' accommodaties is in vrije val. Sinds eind september is de opvangcapaciteit van Samusocial verminderd met 80 plaatsen, door verbouwingen aan het centrum aan de Poincaré en een daling in subsidies. De responsmaatregelen van de Brusselse autoriteiten tijdens deze twee golf beantwoorden niet aan de huidige, bestaande behoeften. Tijdens de eerste golf konden de meest behoeftigen terecht in 950 bedden in 12 hotels en herbergen in Brussel. Nu zullen slechts ongeveer 570 daklozen in verschillende hotels worden ondergebracht, minstens tot 30 juni 2021, zoals de Brusselse minister van Volksgezondheid, Alain Maron, afgelopen woensdag heeft aangekondigd. Dat zijn 380 plaatsen minder dan in de eerste golf.

Een ambitieus herhuisvestingsbeleid is nodig

"Het lijkt ons ondenkbaar, en zeker onmenselijk, om een stap terug te overwegen, door deze bevolking terug te sturen naar de straat. Het is volgens ons noodzakelijk om gebruik te maken van de vooruitgang die we al hebben geboekt - zoals de opvang en relatieve stabilisatie van daklozen in een opvangstructuur, psychosociaal-medische opvolging en de vertrouwensband die in die veilige omgeving is gecreëerd. Het belang van een goede huisvesting voor iedereen kan niet genoeg worden benadrukt: het draagt wezenlijk bij aan de gezondheid van het individu én aan de volksgezondheid.”

Testen en traceren op straat?

"Hoe controleer je clusters met meer mensen op straat? En hoe zet je een efficiënte tracering op voor mensen op straat? Tijdens deze tweede golf is de zorg voor daklozen en infectiepreventie actueler dan ooit. De COVID-19-crisis heeft ons geleerd dat oplossingen in opvang altijd kunnen worden gevonden, zelfs tijdelijk", leggen de organisaties uit. Zij vragen om oplossingen, om alle kwetsbare bevolkingsgroepen toegang te geven tot tests en tracering, met inbegrip van mensen die op plaatsen zoals kraakpanden zijn gehuisvest.

"De administratieve barrières die de toegang tot de gezondheidszorg en de geestelijke gezondheidszorg belemmeren, zijn in strijd met de vereisten van de volksgezondheid. Ze moeten onmiddellijk worden verwijderd. En een inclusief beleid, vooral op het niveau van de OCMW's, moet worden versterkt", vervolgen de organisaties.

"Onze teams worden steeds vaker geconfronteerd met de gevolgen van de crisis voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid van de meest kwetsbare groepen. De spanning is voelbaar, episodes van decompensatie volgen elkaar op en lijken helaas steeds meer op elkaar. De psychische problemen waarmee we te maken krijgen, zijn zo complex geworden en met elkaar verboden, dat het voor ons steeds moeilijker wordt om hierop een degelijk antwoord te bieden.

Herhuisvesting, zo snel mogelijk

De organisaties vragen dringend om:

• verlenging van de ingebruikname van de structuren die daklozen huisvesten en de middelen om deze structuren 24 uur per dag te laten functioneren, terwijl oplossingen voor herhuisvesting worden gevonden;
• herhuisvesting, zo snel mogelijk, van de mensen die in deze structuren gehuisvest zijn;
• opvang voor bijzonder kwetsbare minderjarigen om hen bescherming te bieden en het fysieke en psychische geweld waarvan zij het slachtoffer zijn, te beperken.

Maar ook :

• het opzetten van overleg tussen verschillende dagdiensten (dagcentra, voedseldistributie, hygiënediensten), om parallel te kunnen werken en zo een globale strategie uit te werken;
• onvoorwaardelijke toegang tot gezondheidszorg, inclusief geestelijke gezondheidszorg, en testen voor alle kwetsbare groepen, ongeacht de (niet-)huisvestingsomstandigheden;
• maximale opening van legale kanalen om de situatie van migrantengroepen te regulariseren.